Ολοένα περισσότερες μελέτες επιβεβαιώνουν τη σπουδαιότητα του πρωινού - του γεύματος που «φορτίζει» τον οργανισμό ύστερα από την πολύωρη νηστεία κατά τις ώρες του ύπνου.
Πρόσφατες μάλιστα επιστημονικές έρευνες συνδέουν το καλό πρωινό με το επιτυχημένο αδυνάτισμα, τη μακροζωία και τη γονιμότητα.
Μία έρευνα που ανακοινώθηκε στην ετήσια συνάντηση των ενδοκρινολόγων στο Σαν Φρανσίσκο, έδειξε ότι ένα πρωινό πλούσιο σε πρωτεϊνες και υδατάνθρακες, εφόσον συνδυάζεται με γεύματα χωρίς πολλές θερμίδες κατά τη διάρκεια της ημέρας, αποτελεί την καλύτερη πρόταση για αποτελεσματικό αδυνάτισμα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το πλούσιο πρωινό ελέγχει την επιθυμία για κατανάλωση γλυκών στη διάρκεια της ημέρας.
Μια άλλη μελέτη, η οποία διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μινεσότας και δημοσιεύθηκε στην Επιθεώρηση "Παιδιατρική" της Αμερικανικής Παιδιατρικής Εταιρείας, έδειξε ότι όσοι έφηβοι τρώνε πλήρες υγιεινό πρωινό έχουν χαμηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος από όσους δεν τρώνε, ακόμα και εάν στο τέλος της ημέρας οι πρώτοι έχουν συνολικά καταναλώσει περισσότερες θερμίδες.
Μια άλλη, γαλλική, μελέτη βρήκε ότι οι άνδρες και οι γυναίκες που έτρωγαν πρωινό τουλάχιστον τις έξι ημέρες της εβδομάδας είχαν καλύτερη αναλογία μέσης-ισχίων. Και η μελέτη 7.000 ατόμων μέσης ηλικίας στο Νόρφολκ έδειξε ότι όσοι έτρωγαν περισσότερο το πρωί, πάχαιναν λιγότερο.
Ακόμα, έρευνα της Κλινικής Μάγιο στις ΗΠΑ έδειξε ότι η λήψη πρωινού αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης- πιθανώς γιατί η παράλειψή του οδηγεί σε κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών για την καρδιά σε φαστ φουντ κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μία πρόσφατη μελέτη, που εκπονήθηκε από ερευνητές των Πανεπιστημίων του Έξετερ και της Οξφόρδης, έδειξε ότι το γερό πρωινό βοηθά τις γυναίκες να... αποκτούν γιους!
Τα πλεονεκτήματα
Ο καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης κ. Αντώνης Καφάτος παραθέτει τα πλεονεκτήματα ενός καλού πρωινού στο σπίτι:
1. Παρέχει τα απαραίτητα ποσά ενέργειας, βιταμινών, ιχνοστοιχείων και φυτικών ινών, ώστε οι ημερήσιες ανάγκες να κατανέμονται στα τρία κύρια γεύματα.
2. Ελαττώνει την όρεξη για μεγάλη ποσότητα φαγητού στα υπόλοιπα γεύματα της ημέρας.
3. Αποτρέπει τις μεγάλες διακυμάνσεις στα επίπεδα σακχάρου, ινσουλίνης και λιποπρωτεϊνών στο αίμα.
4. Περιορίζει τον κίνδυνο προσβολής από ισχαιμική καρδιοπάθεια και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
5. Αυξάνει την παραγωγικότητα στην εργασία.
6. Προλαμβάνει την αγορά ανθυγιεινών τροφίμων από περίπτερα και κυλικεία κατά τις ώρες απουσίας από το σπίτι.
Το ιδανικό πρωινό
Τα τρόφιμα του πρωινού πρέπει να είναι:
* Εύκολα στην προετοιμασία.
* Με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζωικό λίπος.
* Με χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, αλλά υψηλή σε κάλιο.
* Πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
* Πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες και φυτικές ίνες.
Συνιστάται να μην παραλείπετε καμία ομάδα τροφίμων.
Δηλαδή:
1. Πρωτεΐνες (με γάλα, γιαούρτι ή τυρί λίγων λιπαρών καθημερινά και ένα αυγό τρεις φορές την εβδομάδα).
2. Υδατάνθρακες (πιτυρούχο ψωμί ή παραδοσιακά παξιμάδια ή δημητριακά ολικού αλεύρου ή ρυζόγαλο με καστανό ρύζι ή χόνδρος, φρούτα ή φρέσκοι χυμοί από φρούτα ή λαχανικά).
3. Λίπη, σε μικρή ποσότητα (λίγο ελαιόλαδο ή λίγη μαργαρίνη ή 5-6 ανάλατες ελιές).
Ποτέ στο σχολείο χωρίς πρωινό
Η Αμερικανική Εταιρεία Διατροφής τονίζει ότι τα παιδιά που παίρνουν πρωινό έxoυν μεγαλύτερη συγκέντρωση της προσοχής, μεγαλύτερη ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, καλύτερο συντονισμό ματιών- χεριών, ενώ είναι πιο δημιουργικά από τα παιδιά που δεν τρώνε πρωινό. Επιπλέον, έχουν μεγαλύτερη αντοχή στα αθλήματα και τη γυμναστική και κάνουν λιγότερες απουσίες από το σχολείο.
Παρ΄ όλα αυτά, περισσότερα από τα μισά Ελληνόπουλα 3-18 χρόνων δεν τρώνε επαρκές πρωινό- όπως έδειξε πανελλήνια πρόσφατη έρευνα του Ιδρύματος "Αριστείδης Δασκαλόπουλος"- και το 14% δεν παίρνει καθόλου πρωινό.
Φαίνεται, μάλιστα, ότι η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς παλαιότερη έρευνα της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών είχε βρει ότι τα 2 στα 10 Ελληνόπουλα φεύγουν από το σπίτι τους το πρωί χωρίς να τρώνε κάτι.
Ίσως μάλιστα να έχει επιδεινωθεί κιόλας, καθώς μία άλλη πρόσφατη μελέτη του Εργαστηρίου Εργοφυσιολογίας- Εργομετρίας του Τμήματος Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών σε 4.783 παιδιά και εφήβους της Αττικής έδειξε ότι 3 στα 10 Ελληνόπουλα δεν τρώνε πρωινό.
Ο καθηγητής κ. Α. Καφάτος προειδοποιεί τους γονείς ότι η έλλειψη πρωινού στα παιδιά έχει ως συνέπεια την ανεπαρκή ανάπτυξή τους, την κακή απόδοση στο σχολείο, την αύξηση των πιθανοτήτων για μελλοντική ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, υπέρταση και αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, καθώς και αύξηση της παχυσαρκίας (επειδή καταναλώνουν τρόφιμα με μεγάλη θερμιδική πυκνότητα κατά τα διαλείμματα του σχολείου ή γιατί «πέφτουν με τα μούτρα» στα επόμενα γεύματα της ημέρας).
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην έρευνα του Ιδρύματος "Α. Δασκαλόπουλος" βρέθηκε ότι η παχυσαρκία ήταν πιο συχνή στα παιδιά που δεν έπαιρναν πρωινό.
Το πρωινό των παιδιών - όπως συμβουλεύει η επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κυρία Πόπη Αναστασέα- Βλάχου - θα πρέπει απαραιτήτως να αποτελείται από γάλα (ή αν το παιδί δεν το ανέχεται, από λίγο τυρί ή ένα γιαούρτι ή μια σπιτική κρέμα), μια φέτα μαύρο ψωμί με μέλι ή σπιτική μαρμελάδα (ή σπιτικά κουλουράκια) και ένα φρούτο εποχής ή φυσικό χυμό.
"Εάν το παιδί πάει στο σχολείο χωρίς πρωινό, η υπογλυκαιμία που θα ακολουθήσει θα φέρει υπνηλία και αδυναμία παρακολούθησης των μαθημάτων", υπογραμμίζει η κ. Βλάχου. "Ξυπνήστε, λοιπόν, τα παιδιά δεκαπέντε λεπτά νωρίτερα, για να φάνε καλό πρωινό".
Προσοχή!
Μην πίνετε καυτά ροφήματα στο πρωινό, ούτε να τρώτε πρωινό αγγλικού τύπου. Έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν έδειξε ότι ένα τέτοιο πρωινό διπλασιάζει τις πιθανότητες προσβολής από καρκίνο του οισοφάγου.